“Нийгэм ба соёл”, соёлын үүрэг соёл бол хүний гол чанар болох нь:

“Нийгэм ба соёл”, соёлын үүрэг соёл бол хүний гол чанар болох нь:
    Соёл судлал нь Шинжлэх ухааныг бусад салбартай харьцуулбал нилээд хожуу үүссэн боловч 30 гаруй жилд эрчимтэй хөгжсөн. Соёл гэдэг бол хүн төрлөхтөн оршин буй хугацаандаа бий болгосон. Оюун сэтгэлгээний баялага үнэт зүйл юм. Нийгмийн амьдралын бүх хүрээ соёлтой холбоотой. Өчигдөргүй өнөөдөр өнөөдөргүй маргааш үгүй. 
•    Оюун ухаант хүн буй болохоос “соёл” гэдэг нийгмийн онцгой үзэгдэл буй болгосон.
•    Ухамсарт бүтээлч ажиллагаа соёлыг буй болгосноороо хүн адгууснаас ялгаатай.
•    Соёл хүнтэй  хамт үүссэн ч судлах хожуу.
•    Соёл гэдэг үг ромын үед “газар боловсруулах” гэсэн үгнээс гаралтай латин үг. Яваандаа оюуны ба материаллаг үнэт зүйлийг тэмдэглэх утгатай болж хуваасан. XÂÈéÈ-р зууны соён гэгээрүүлэгчид гэгээрэх боловсрох байхан байх зэргийг хамааруулсан. 
•    Боловсрол бол соёлын нэг хэсэг
•    XX-р зуун гүн ухаан түүх угсаатан хэл зэрэг судлаачид их анхаарсан.                                                         Соёл судлалын асуудал 1871 онд бичсэн англын түүхч Тейлорын бичсэн хүй нэгдлийн соёлын тухай.
•    Америкийн Л.Уайт их үүрэгтэй 1. Технологийн 2. Нийгмийн 3. Оюун санааны гэсэн чиглэлийг судалсан. 
•    СС.Пн системтэй мэдлэгийг олж авахын тулд соёлын төрлүүдийг мэдэх.
•    Соёлын философи нь: Соёлын үнэт зүйлийг ухаарч гол шинж чанарыг тайлбарлах соёлын бодлогын агуулгыг заадаг. С/Ф нь нийгмийн үзэгдэл ухамсарт үйл ажиллагаа соёлын үнэт зүйлийн үнэлэмж. Соёлын хөгжилийн уламжлал дэвшил зэрэг асуудлыг харилцан холбоонд нь авч үздэг. 


•    Соёлын түүх: Хүмүүст нэгдмэл зэгцтэй мэдлэг олгоход чиглэгддэг. Хүний мэдлэгт дан ганц онолын мэдлэг төдийгүй түүхэн сургамж онцгой ач холбогдолтой. Түүх судлал бол гиолынхоо асуудлыг хөгжүүлдэг.
•    Нийгэм хүмүүсийн харилцаа бол: СС-ын 3 дахь төрөл Нийгмийн харилцаанд орж байгаа бүх хүмүүсийн харилцаа хамрагдана. Төрийн соёлын бодлого бүлэг хэсгийн соёлын асуудлыг судалдаг. Иймд бие хүний соёлд нөлөөлнө.                                  СС-ын сүүлийн үед хөгжсөн 1 төрөл бол соёлын сэтгэл зүй юм. Нийгэм хувь хүний сэтгэл зүйн онцлогыг судалдаг. Тухайн нийгэмд амьдарч байгаа бие хүний онцлог нийгэмд ямар нөлөөтэйг судалдаг.
•    Дараагийн төрөл нь угсаатны соёл судал юм. / Зан заншил, шашин шүтлэг, уламжлал урлаг гэх мэт/.                                Соёлын үүрэг Хүн амьдарч нийгэм буй болно. Нийгэм хүнийг төлөвшүүлдэг. Тэгвэл соёлоор дамжуулж хүнийг хүмүүжүүлдэг. 
•    Байгалийн хуулийг танин мэдэхэд тусалдаг.
•    Нийгмийг хүнийг танин мэдүүлдэг.
•    Соёл бол нийгмийн удамшил болдог.
•    Хүн нийгмийн бахархал дурсамж болох.
•    Харилцааг зохицуулах хэрэгсэл болдог.
•    Хууль эрхийг сахих хөшүүрэг болдог.
•    Соёлын тусламжаар хэрэглээгээ зөв тогтоодог. / сайн муу, сайхан муухайг, танин мэдэх чадвар олгодог. 
•    Хүмүүсийн харилцааг сэтгэл зүйн дарамтаас чөлөөлдөг / Бие оюун санааны/                                             Эдгээр үүргүүд нь өөр хоорондоо харилцан шүтэлцээтэй нөхөх шинж чанартай байдаг.
Эдийн болон оюуны үнэ зүйлийг бүтээж байгаа оюун ухаан
Энэ 4 “Соёл” хэмээх ойлголтын агуулгыг бүрэлдүүлэх гол сурвалж болдог.                                                   
Хамгийн товчоор: “Хүний оюун ухаан хөдөлмөр шингэсэн материаллаг болон оюун санааны үнэт баялага” гэж үзэж болно. 
Соёл бол байгалаас хараат бус зүйл хүний оюунаар бүтээгдсэн 2 дахь байгаль.                                                 Соёлын материаллаг ба оюун санааны гэж 2 хувааж ирсэн. М-техник Технологи үйлдвэрлэл ОС-Оюуны бүтээл баялагууд энэ нь өөр хоорондоо диалектик холбоотой. Иймд “Соёл” гэдэг бол хүнийг бүх талаар хөгжүүлж төлөвшүүлж байдаг идэвхитэй бүтээлч шинж чанарыг агуулсан нийгмийн онцгой үзэгдэл мөн.              Соёл бол хүний салшгүй чанар: Германы сонгодог философийн төлөөлөгч Гегель “Бусдын хийж чадаж байгаа бүхнийг хийж чаддаг хүнийг соёлтой хүн” гэнэ гэжээ.                                   Орчин үед хүн бүхнийг чаддаг байх боломжгүй Харин өөрийн үйл ажиллагааг явуулах мэдлэг чадвар дадлагыг эзэмшсэн байх.          Улс төр эрхийн бие бялдрын гоо зүй ёс зүйн төлөвшилтэй байх энэ нь нийгмийн харилцаанд буй болно.                             Арьстан ба соёл: Арьс өнгөөр ялгаварлах үзэл 18 зуунаас дэлгэрсэн. Нийгэм соёл хэл нь арьс өнгөний байдалтай холбоотой гэсэн үзэл юм. “Соёл бол байгалийн үргэлжилэл бөгөөд цайвар хүмүүсийн соёл дээд соёл”гэж үзсэн. Ямар ч үзэл арьс өнгөний ялгаа байхгүй.         Угсаатан ба соёл: Соёл тодорхой угсаатан шинжтэй байх боловч үндэстний нийтлэг шинжтэй. Түүхэнд өөрийн соёлыг бусдынхаас дээгүүр тавих нөгөө хэсэг нь бусдын соёлыг хүндэтгэх гэсэн 2 чиглэл явж ирсэн. 
Эртний Грекийн сэтгэгч Сокорат ертөнц гэдэг нь бүхэлдээ нэг гэр бүл гэсэн үзлийг тунхаглаж хүн бүр энэ гарагын иргэн байх ёстой гэж үзжээ. энэ бол Космополитизмын баримтлал юм. Ингэж туйлширч болохгүй ажээ. Яагаад гэвэл үндэстэн бүрийн аж төрөх ёс соёлын өвөрмөц шинжтэй юм. Эндээс үндэсний ба түгээмэл соёл гэсэн ойлголт гарч байгаа юм. 
Дэлхий дахины түгээмэл нийтлэг соёл нь үндэсний бүхний соёлд байдаг хүний нийтлэг шинжийг агуулж байдаг. Харин тухайн үндэстний соёлын үнэ цэнэтэй зүйл нь бусад үндэстэн дэлхий дахинд хүлээн зөвшөөрөгдөж байдаг.